Klaviaturaning har bir
klavishi ustida bir nechta belgi (harf, son, so'zlar) yozilgan. Agar biror
klavish bosilsa yoki klavishlar birgalikda bosilsa nima hodisa ro'y beradi
degan savolga javob beramiz.
Klaviatura qanday tashkil etilgan?
Klaviatura, odatda,
quyidagicha tashkil etilgan bo'ladi:
1. Lotin, kirill harflari yoki raqamlarni
kiritish klavishlari.
2.
Maxsus
vazifalarni bajaruvchi klavishlar.
3.
Kursorni
boshqarish klavishlari.
4.
Funksional klavishlar.
5.
Yordamchi
klavishlar majmui.
6.
Yonib yoki o'chib turgan indikatorlar.
Klaviaturadagi harflarni kiritish holatlari qanday
o'zgartiriladi?
Lotin yoki kirill
harflarini kiritish holatiga o'tish, odatda, ikki xil usulda
amalga oshiriladi.
1-
usul. Sichqoncha yordamida. Masalalar panelidagi piktogrammani piktogrammaga
va aksincha o'tkaziladi. Buning uchun sichqoncha strelkasini shu piktogrammaga
yo'naltirib chap tugmasi bosiladi. Hosil bo'lgan (o'ngdagi) tanlov
lavhasidan kerakli piktogramma tanlanadi.
2- usul. Klavishlar
yordamida.
Buning uchun maxsus
klavishlardan Alt (ba'zi hollarda Ctrl) bilan Shift birgalikda bosiladi.
Windows ish
stolining masalalar panelida
piktogrammasi turgan bo'lsin. Kichik lotin harflari yoki raqamlar shu harf yoki
raqam yozilgan klavishlarni bir marta bosish orqali kiritiladi.
Masalan,
«2006 yil» so'zini yozish kerak bo'lsa, bu so'zdagi har bir raqam
va harfga mos (yuqoridagi rasmga qarang) klavishlar birma-bir bosib chiqiladi.
Bir harf sig'adigan
bo'sh joy (probel) qoldirish uchun esa «probel» klavishi bir marta
bosiladi.
Bosh (katta) lotin
harflari yoki raqamlarning yuqorisidagi (umuman, klavishlarni yuqori qismida
joylashgan) belgilarni yozish uchun «Shift» klavishini bosib
turilgan holda harf yoki belgilarga mos klavishlar birma-bir bosib chiqiladi.
Bunday yozish usuli klavishlarni birgalikda bosish
deyiladi.
Masalan: "2006
yil” ga mos klavishlarni Shift bilan birga bosilsa «@))^
YIL» yoziladi.
Endi Windows ish
stolining masalalar panelida piktogrammasi
turgan bo'lsin. Bu holda kichik kirill harfi va ba'zi mahsus belgilarni yozish
mumkin bo'ladi. Odatda, klavish ustidagi kirill harfi lotin harfiga nisbatan
boshqa (ko'pincha qizil) rangda yozilgan bo'ladi.
Masalan:
Klaviaturadagi maxsus klavishlar nimaga kerak?
Maxsus
klavishlardan Shift klavishining vazifasini bilib oldingiz, ya'ni
klavishlarni birgalikda bosish orqali bosh harflarni yozish mumkinligini
ko'rdik. Ikkinchi usulda Caps Lock klavishi bosiladi. Natijada
Caps indikatori yonadi hamda klavishlar orqali faqat bosh
harflarni yozish mumkin bo'ladi.
Bu holda Shift
klavishini bosib turib harflar yozilsa, kichik harflar yoziladi. Faqat kichik
harflarni yozish uchun yana Caps Lock klavishi bosiladi.
Boshqa maxsus klavishlarning
vazifasini quyidagi jadvaldan bilib olasiz.