II. TA'LIM TIZIMI VA TURLARI.

9 - modda. Ta'lim tizimi.
Ta'lim tizimi quyidagilarni o'z ichiga oladi: Davlat talim standartlariga muvofiq talim dasturlarini amalga oshiruvchi davlat va nodavlat talim muassasalari; Talim tizimining faoliyat ko'rsatishi va rivojlamshmi ta'mmiash uchun zarur bo'lgan tadqiqot ishlarini bajaruvchi ilmiy pedagogik muassasalar; Talim sohasidagi davlat boshqaruv organlari, shuningdekk ularga qarashli korhonalar, muassasalar va tashkilotlar. O'zbekiston Respublikasining talim tizimi yagona va uzluksizdir.

10-modda. Ta`lim turlari.
O'zbekiston Respublikasida ta`lim quyidagi turlarda amalga oshiriladi: Maktabgacha ta'lim; Umumiy o'rta ta'lim; O'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi; Oliy ta'lim; Oliy o'quv yurtidan keyingi ta'lim; Kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash; Maktabdan tashqari ta'lim.

11-modda. Maktabgacha ta'lim
Maktabgacha ta'lim bola shaxsini sog'lom va yetuk maktabda o'qishga tayyorlangan tarzda shakllantirish maqsadini ko'zlaydi. Bu ta'lim 6-7 yoshgacha oilada bolalar bog'chasida va mulk shaklidan qat'i nazar boshqa ta'lim muassasalarida olib boriladi.

12-modda. Umumiy o'rta ta`lim.
Umumiy o'rta ta'lim bosqichlari quyidagicha: Boshlang'ich ta'lim (I-IV sinflar); Umumiy o'rta ta'lim (IV-IX sinflar). Boshlang'ich ta'lim umumiy o'rta ta'lim olish uchun zarur bo'lgan savodhonlik, bilim va ko'nikma asoslarini shakllantirishga qaratilgandir. Maktabning birinchi sinfiga bolalar olti-yetti yoshdan qabul qilinadi. Umumiy o'rta ta'lim bilimlarning zarur hajmini beradi, mustaqil fikrlash, tashkilotchilik qobiliyati va amaliy tajriba ko'nikmalarini rivojlantiradi, dastlabki tarzda kasbga yo'naltirishga va ta'limning navbatdagi bosqichni tanlashga yordam beradi. Bolalarning qobiliyat iste'dodni rivojlantirish uchun ixtisoslashtirilgan maktablar tashkil etilishi mumkin.

13- modda. O`rta maxsus, kasb-hunar ta'limi.
O'rta maxsus, kasb-hunar ta'lim olish maqsadida har kim umumiy o'rta ta'lim asosida akademik litseyda yoki kasb-hunar kollejida o'qishning yo'nalishni ihtiyoriy ravishda tanlash huquqiga ega. Akademik litseylar va kasb-hunar kollejlari egallangan kasb-hunar bo'yicha ishlash huquqini beradigan hamda bunday ish yoki ta'limni navbatdagi bosqichda davom ettirishi uchun asos bo'ladigan o'rta maxsus kasb-hunar ta'limi beradi. Akademik litsey o'quvchilarining intelektual qobiliyatlarini jadal o'stirishni ularning chuqur, tabaqalashtirilgan va kasb-hunarga yo'naltirilgan bilim olishlarini ta'minlaydigan uch yillik o'rta mahsus o'quv yurtidir. Kasb-hunar kolleji o'quvchilarning kasb-hunarga moyilligi, mahorat va malakasini chuqur rivojlantirishni, tanlangan kasblar bo'yicha bir yoki bir necha ixtisos olishni ta'minlaydigan uch yillik o'rta kasb-hunar o'quv yurtidir.

14- modda. Oliy ta`lim
Oliy ta'lim yuqori malakali mutaxassislar tayyorlashni ta'minlaydi. Oliy ma'lumotli mutaxassislar tayyorlash oliy o'quv yurtlarida (universitetlar, akademiyalar, institutlar va oliy maktabning boshqa ta'lim muassasalarida) o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi asosida amalga oshiriladi. Oliy ta'lim ikki bosqichga: davlat tomonidan tasdiqlangan namunadagi oliy ma'lumot to'g'risidagi hujjatlar bilan dalillanuvchi bakalavriyat va magistraturaga ega. Magistratura aniq mutaxassislik bo'yicha bakalavriyat negizida kamida ikki yil davom etadigan oliy ta'limdir.

15- modda .Oliy o'quv yurtidan keyingi ta'lim
Oliy o'quv yurtidan keyingi ta'lim jamiyatning yuqori malakali ilmiy va ilmiy pedagogik kadrlarga bo'lgan ehtiyojlarini ta'minlashga qaratilgandir. Oliy o'quv yurtidan keyingi ta'lim oliy o'quv yurtlari va ilmiy tadqiqot muassasalarida (aspirantura, ad'yunktura, doktarantura, mustaqi1 tadqiqotchilik) olinishi mumkin. Ilmiy va ilmiy-pedagogik kadrlar tayyorlash, ilmiy darajalar va unvonlar berish tartibi qonun hujjatlarida belgilanadi.

16- modda. Kadrlar malakasini oshirish va ulami qayta tayyorlash.
Kadrlar malakasini oshirish va ularni qayta tayyorlash kasb bilimlari va ko'nikmalarini chuqurlashtirish hamda yangilanishni ta'minlaydi. Kadrlar malakasini oshirish va ulami qayta tayyorlash tartibi O'zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasi tomonidan belgilanadi.

17- modda. Maktabdan tashqari ta'lim
Bolalar va o'smirlarning yakka tartibdagi ehtiyojlarini qondirish ularning bo'sh vaqti va dam olishini tashkil etish uchun davlat organlari jamoat birlashmalari, shuningdek boshqa yuridik va jismoniy shaxslar madaniy, estetik, ilmiy, texnikaviy, sport va boshqa yo'nalishlarda maktabdan tashqari ta'lim muassasalarini tashkil etishlari mumkin. Maktabdan tashqari ta'lim muassasalariga bolalar, o'smirlar ijodiyoti saroylari, uylari, klublari va markazlari, bolalar-o'smirlar sport maktablari, san'at maktablari, musiqa maktablari, studiya, kutubxonalar, sog'lomlashtirish muassasalari va boshqa muassasalar kiradi. Maktabdan tashqari ta'lim muassasalarini tashkil etish va ularning faoliyat ko'rsatish tartibi qonun hujjatlarida belgilab qo'yiladi.

18-modda. Oiladagi ta'lim va mustaqil ravishda ta'lim olish.
Davlat oilada ta'lim olishga va mustaqil ravishda ta'lim olishga ko'maklashadi. Bolalarni oilada o'qitish va mustaqil ravishda ta'lim olish tegishli ta'lim muassasalarining dasturlari bo'yicha amalga oshiriladi. Ta'lim oluvchilarga vakolatli davlat muassasalari tomonidan uslubiy, maslahat va boshqa yo'sinda yordam ko'rsatiladi.